فرهنگ‌نامه منسوجات _ نخ و بافت :

برای مطالعه بخش نخست این فرهنگ‌نامه که درخصوص انواع الیاف می‌باشد، اینجا کلیک کنید.

همچنین برای مطالعه آخرین بخش (بخش 3) این فرهنگ‌نامه، اینجا کلیک کنید. 

نخ ​چیست:

 فرم طولی و پیوسته از الیاف ریسیده شده است.

دو نوع اصلی نخ وجود دارد: نخ منقطع (همچنین به نخ ریسیده شده، معروف است) که با الیاف کوتاه‌تر تهیه می‌شود و نخ فیلامنت که از الیاف پیوسته مداوم طولی تهیه می‌شود. مراحل ریسندگی نخ که الیاف را کنارهم قرار می‌دهد می‌تواند توسط ماشین یا دستی انجام شود، کیفیت متفاوتی را فراهم می‌آورد و انواع ساختار متفاوت نخ را ایجاد می‌کند. عواملی مثل طول لیف، نمره‌ی نخ و جهت تاب می‌تواند در ظاهر، استحکام و خواص دیگر پارچه ها موثر باشند.

نخ منقطع

نخ منقطع یا ریسیده شده از الیافی تهیه می‌شوند که طول کوتاهی دارند و باید ریسیده و به‌هم تابیده شوند که یک رشته‌ی مداوم طولانی از نخ بسازند. نخ‌های منقطع می‌توانند از یک نوع یا مخلوطی از چند نوع لیف باشند_متداول‌ترین آنها مخلوط الیاف مصنوعی با طبیعی است.

ریسندگی الیاف منقطع

مقایسه ویژگی‌های روش‌های ریسندگی

نخ فیلامنت

لیف فیلامنتی لیفی است که از لحاظ طولی مداوم است. با نیروی وارده بر پلیمرهای مایع یا نیم‌مایع از سوراخ‌های کوچک عبور می‌کنند، نخ تک یا چند فیلامنتی تشکیل می‌شود که می‌توانند در یک دسته قرار داده شوند و با طول دلخواه بریده شوند. ابریشم تنها لیف طبیعی فیلامنتی است.

ریسندگی فیلامنت:

مراحل تولید نخ

سیستم نمره‌گذاری نخ

 آنچه در مورد یک نخ مورد توجه قرار می‌گیرد:
ظرافت نخ_نمره‌ی ظریف‌تر، زیردست صاف تر و قیمت بیشتر است.دو نوع سیستم نمره‌گذاری به کار می‌رود:

• مستقیم(جرم/واحد طول)
• غیر مستقیم(طول/واحد جرم)

سیستم مستقیم	نمره‌ی نخ بالا	نمره‌ی نخ پایین
هرچه نمره‌ی بیشتر، نخ ضخیم‌تر است.نمره‌ی نخ براساس وزن تقسیم برواحد طول اندازه گیری می‌شود. کاربرد عمومی الیاف مصنوعی، چتایی، ابریشم سیستم متداول دنیر تکس دسی تکس پوند بر اسپیندل(نمره جوت)	دنیر(TD) نمره‌ی نخ در سیستم دنیر وزن براساس گرم برای 9000متر نخ است. ------------------------------------------------------------------------------- تکس(TEX) وزن براساس گرم برای 1000 مترنخ است.

سیستم غیرمستقیم	نمره‌ی بالا	نمره‌ی پایین
نمره‌ی بیشتر، نخ ظریف‌تر است. نمره‌ی نخ با تعداد  واحد طول به واحد وزن به دست می‌آید. کاربرد متداول پنبه، فاستونی، پشمی، کتان(تر ریسیده شده) سیستم متداول نمره‌ی پنبه‌ی انگلیسی نمره‌ی متریک نمره‌ی فاستونی نمره‌ی پشمی	نمره انگلیسی تعداد کلاف‌ها(840یارد) در وزن به پوند تعریف می‌شود.​ ------------------------------------------------------------------------------- نمره متریک تعداد مترها(540یارد)​بر گرم -------------------------------------------------------------------------------- سیستم فاستونی تعداد کلاف‌ها (560یارد)بر واحد پوند.

نخ چندلا

درحالی‌که همه‌ی نخ‌ها در حالت اصلی تک‌لا ریسیده می‌شوند، ممکن است به‌یکدیگر تابیده شوند و نخ‌های چندلا با کاربرد متفاوت تولید کنند. 

یکی از متداول‌ترین نخ‌های تولید شده نخ‌های دولا هستند که با تابیدن دو نخ یک‌لا، خلاف تاب نخ‌های تک‌لا تولید می‌شوند. نخ‌های با تعداد لای بیشتر، پارچه‌ی محکم‌تر با جمع‌شدگی کمتر ایجاد می‌کنند.

تاب نخ

تاب نخ برای درگیر کردن و ایمن کردن الیاف به کار می‌رود و بر خواص مختلف آن تاثیر می‌گذارد.

نخ‌‌های مخلوط و نخ‌های بافت‌دار

نخ‌های مخلوط، گاهی اوقات به نخ‌های نوظهور منسوب می‌شوند، ساختار نخ‌های تک یا چندلا با بی‌نظمی‌هایی همراه است. این بی‌نظمی‌ها برای جذابیت بیشتر در پارچه‌ها استفاده می‌شود. این نایکنواختی‌ها می‌توانند به‌اندازه تاثیر تاب، یا رنگ مربوط شوند. به عنوان مثال نخ‌هایی که ضخیم‌تر، نازک‌تر، یا دارای فر حلقه یا تاب هستند. 

نخ‌های مخلوطCOMPLEX YARN:

نخ‌های مخلوط گاهی اوقات به نخ‌های نوظهور منسوب می‌شون، ساختار نخ‌های تک یا چندلا با بی‌نظمی‌هایی همراه است. این بی‌نظمی‌ها برای جذابیت بیشتر در پارچه‌ها استفاده می‌شود. این نایکنواختی‌ها می‌توانند به اندازه، تاثیر تاب، با رنگ مربوط شوند. به‌عنوان مثال نخ‌هایی که ضخیم‌تر، نازک‌تر، یا دارای فر، حلقه یا تاب هستند.

نخ ترکیبیCOMPOSITE YARN

نخ مغزی ریسیده شده

نخ بافت‌دارTEXTURE YARN

رشته‌ی مداوم نخ که طی فرآیند تولید باعث ایجاد چین و چروک‌های پیچ‌دار و حلقه‌ای بادوام می‌شود.

بافت‌های تاری پودی:

بافندگی، یکی از قدیمی‌ترین و متداول ترین روش‌های تولید پارچه است.

بافت تاری پودی یک روش ساختار پارچه است که دو یا چند سری نخ را باهم درگیر می‌کند که در نتیجه پارچه‌ی بافته شده‌ی دوبعدی را ایجاد کند. لیف، نخ و ساختار بافت به کاربرده شده بر ویژگی‌های پارچه‌ی بافته شده تاثیر خواهد گذاشت.

انواع بافت‌های تاری پودی

نمره قیطان

ویژگی‌های مشترک:

ماشین بافندگی

ماشین‌های بافندگی دو نوع اصلی دارند. ماشین بافندگی با ماکو و بدون ماکو

ماشین‌های بافندگی با ماکوSHUTTLELOOMS

ماشین‌های بافندگی بدون ماکوSHUTTLELESSLOOMS

ماشین‌های بافندگی بدون ماکو مدرن هستند و اتوماتیک عمل می‌کنند. سه نوع اصلی از ماشین‌های بدون ماکو وجود دارد: پروژکتایل، رپیری(تک و دوتایی) و جت‌هوا یا جت‌آب. همه‌ی اینها تولید بالا دارند و به‌طور متداول در صنعت به کار می‌روند.

1. ماشین بافندگی رپیری، یک رپیر، نخ پود را در عرض دهنه‌ی بافت می‌کشد.	2. ماشین بافندگی پروژکتایل، یک سری از پروژکتایل‌های فشنگ، مانند نخ پود را می‌گیرد، به داخل دهنه‌ی تار می‌برد و خالی بر‌می‌گردد.
3. ماشین بافندگی جت، نخ پود را با سرعت بالا در عرض ماشین، توسط جت هوا یا جت آب می‌برد. این دستگاه درمیان ماشین‌های بافندگی بدون ماکو بالاترین تولید را دارد. جت‌های هوا برای پارچه‌های با نخ شل تابیده شده نمی‌تواند استفاده شود. جت آب نمی‌تواند برای نخ‌های آب‌دوست استفاده شود و بیشتر مناسب نخ‌های آب‌گریز است.	4. ماشین بافندگی ژاکارد نوعی پیشرفته از ماشین ماکویی است؛ به ‌طوری که درهم رفتگی هر نخ تار با پود به‌طور مجزا توسط کامپیوتر کنترل می‌شود. این ماشین ممکن است هر طرح گرافیکی را بدون محدودیت اندازه‌ی طرح ببافد.

شیفون (CHIFFFON)

[سبک]
پارچه‌ی حریری(شفاف) و کمی زبرکه بیشتر در لباس‌های شیک رسمی استفاده می‌شود. 

ویژگی‌ها

• به دلیل وجود نخ کرپ محکم تابیده شده، سطح بافت آن کمی زبر است.
• باتوجه به ساختار بافت تورمانند آن، نازک است.
• دارای قابلیت آویزش با چین خوردگی‌های خوش فرم و زیبا به واسططه‌ی سبک بودن و داشتن ساختار بافت شُل
• به دلیل ساختار تابیدن نخ، قابلیت جمع‌شدگی و کشش دارد
• به دلیل ساختار تراکم پایین پارچه، قابلیت ساییدگی، از شکل افتادگی و نخ‌کش شدن دارد.
• به دلیل سطح بافت لغزنده(سُر)پارچه، کنترل آن هنگام برش مشکل است.

کاربردهای متداول

• بلوز
• لباس زیر زنانه
• پیراهن شب رسمی
• لباس عروس
• پارچه برای گل‌دوزی
• شال و روسری

ساختار بافت:بافت ساده با نخ کرپ تاب S و Z و محکم ریسیده شده

الیاف متداول:
ابریشم، پنبه، نایلون، پلی‌استر

انواع شیفون:

• شیفون چروک: نوعی شیفون سبک با کمی زبری و سطح بافت چروک‌دار
• شیفون ساتن: شیفون صاف با بافت ساتن از یک‌طرف

مقایسه:

ژُرژِت(GEORGETTE)

[سبک]
پارچه‌ای شبیه به شیفون، اما سنگین‌تر. این پارچه‌ی بادوام، دارای سطح مات و دانه‌دانه است که بیشتر برای تهیه‌ی ساری هندی استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• سطح زبرومات به دلیل جهت تابیده شده متناوب نخ‌ها
• محکم  مقاوم در برابر پارگی به دلیل ساختار بافت پارچه
• به دلیل استحکام، کششی بالا برای گل‌دوزی مناسب است.
• مستعد آب‌رفتگی و جمع‌شوندگی به دلیل ساختار نخ کرپ
• مستعد نخ‌کش شدن
• با توجه به لبه‌های لغزنده‌ی پارچه، کنترل هنگام برش مشکل است.

کاربردهای متداول

• بلوز
• پیراهن زنانه
• پیراهن شب رسمی
• ساری
• آستر
• شال و روسری

ساختار بافت:بافت ساده با دو نخ محکم ریسیده شده با تاب S و Z که به طور متناوب در تار و پود

الیاف متداول:
ابریشم، ریون، پلی‌استر

انواع ژرژت:

• ژرژت ژاکارد: با ماشین ژاکارد بافته شده
• ژرژت گل‌دوزی شده: تزیین شده با منجوق، پولک، انواع نخ
• ژرژت ساتن: بافته شده با بافت ساتن و از لحاظ وزنی سنگین‌تر

کرپ دُشین(CREPE DE CHINE)

[سبک، متوسط]
پارچه‌ای با سطح بافت چروک و کمی براق که برای دوخت لباس‌های شیک رسمی طرفداران زیادی دارد.

ویژگی‌ها

• سطح بافتی با چروک‌های ظریف و زیردستی خشک به واسطه‌ی نخ‌های تاب‌دار
• درخشندگی کمی بعد از فرآیند صمغ‌زدایی
• بادوام و مقاوم به چروک به دلیل نخ‌های تاب‌دار 
• به دلیل هدایت کم بار الکتریکی، تجمع الکتریسیته ساکن ایجاد شده و لباس به تن می‌چسبد.
• به دلیل سُر خوردن پارچه، کنترل آن هنگام کار کردن و برش مشکل است.

داستان کرپ دشین

کرپ دشن در زبان فرانسه به معنی «کرپ از چین»است. در قرون وسطی خانواده‌ی امپراتوری دارای حق امتیاز چین به این پارچه علاقه‌مند شدند.همچنین در بریتانیا برای مراسم عزاداری و مراسم مذهبی رایج است. در طول دهه‌ی 1960 میلادی، این پارچه بیشتر برای تهیه‌ی لباس‌های مراسم فرض قرمز در هالیوود استفاده می‌شد.

کاربردهای متداول

• بلوز
• پیراهن زنانه
• لباس زیر زنانه 
  
• آستر
• شال و روسری

ساختار بافت:
بافت ریبد با نخ 2 تا 6لا محکم تابیده شده‌ی  Z و S فیلامنت در پود و نخ نتابیده شده در تار 

الیاف متداول:
ابریشم، ریون، استات، پلی‌استر، مخلوط ریون

کرپون(CREPON)

[سبک]
پارچه‌ای سبک و پلیسه مانند که در جهت طولی چروک‌دار شده و از پارچه‌ی کرپ سنگین‌تر است.

ویژگی‌ها

• دارای ظاهری نیمه مات، شبیه به پارچه کرپ
• به دلیل بافت شل، کمی شفاف(پشت پیدا) است.
• باتوجه به سطح بافت چروک پلیسه مانند و زبر، به راحتی چروک نمی‌شود.
• با اتو یا پرس کردن می‌توان سطح بافت پلیسه‌ای را از بین برد.
• به دلیل سطح بافت چروک و لغزنده، کنترل آن هنگام کار مشکل است.

کاربردهای متداول

• بلوز
• پیراهن زنانه
•  کت و شلوار
• دکوراسیون داخلی

ساختار بافت:
بافت ساده با نخ‌های محکم ریسیده متناوب با تاب  Z و S 

الیاف متداول:
ابریشم، پشم، پنبه، کتان، ریون

مقایسه:

.

ارگانزا(ORGANZA)

[سبک]
پارچه‌ی نازک(حریرنما)، سبک مناسب برای ایجاد حجم و مدل دادن که بیشتر برای لباس عروس استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• سفت (شق و رق) و خشک
• ارگانزا با تراکم بالا، نرم‌تر و صاف‌تر است.
• به دلیل نوع ترکیب نخ‌ها، نازک و براق است.
• محکم و بادوام به واسطه‌ی نخ‌های با تاب بالا.
• مستعد چروک شدن و خط افتادن (جای تای پارچه
• امکان پارگی (ساییدگی) در امتداد تا خوردگی‌ها و چین خوردگی‌ها
• به دلیل سُر بودن سطح بافت ارگانزا، کنترل آن هنگام کار دشوار است.

کاربردهای متداول

• تور عروس
• لباس زیر زنانه
• لباس عروس
• پیراهن شب رسمی
•  پرده
• دکوراسیون داخلی
• بسته‌بندی هدیه

ساختار بافت:
بافت ساده با نخ‌های فیلامنتی محکم تابیده شده

انوعا ارگانزا
ارگاندی : نوعی ارگانزا پنبه‌ای که شکل‌پذیری بالایی دارد.

الیاف متداول:
ابریشم، نایلون، ریون، مخلوطی از چند جنس

باتیست(BATISTE)

[سبک]
پارچه‌ای صاف، به سبکی وزن پر و مات که اغلب برای ملحفه استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• به دلیل ساحتار بافت ساده، سطح صاف و نرمی دارد.
• به واسطه‌ی ساختار بافت پارچه، سبک وزن اما محکم است.
• مناسب برای اسموک دوزی و گل‌دوزی
• به دلیل سبک بودن پارچه، دارای قابلیت آویزش با چین خوردگی‌های ملایم
• باتوجع به عدم استفاده از اسید هنگام تولید، برای پوست‌های حساس مناسب است.

داستان باتیست
باتیست در اصل یک پارچه‌ی سفید به نام کمبریک بود_مترادف نام شهر کمبره در فرانسه، جایی که مبدا این پارچه است. بعدها در قرن سیزدهم میلادی به نام مخترع آن، ژان باپتیست کمبری، با عنوان باتیست تغییر نام داد.

کاربردهای متداول

• لباس تابستانی
• لباس بچه
• دستمال آشپزخانه
• لباس زیر زنانه
• پیراهن زنانه
• آستر
• پرده
• ملحفه

ساختار بافت:
بافت ساده‌ی متوازن یا بافت ساتن

الیاف متداول:
ابریشم، پنبه، کتان، ریون، پلی پنبه

وال(VOILE)

[سبک]
پارچه‌ای نرم و نازک که بیشتر برای تهیه‌ی پرده‌های سبک وزن استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• باتوجه به وجود تعداد بالای نخ در هریک اینچ آن نرم‌ است.
• به دلیل نخ‌های تابیده شده درخشندگی و استحکام کمی دارد.
• به دلیل سطح بافت خشک شکل لباس را به راحتی نگه می‌دارد.
• به دلیل ساختار محم بافت هنگام برش لغزندگی کمی دارد.

داستان وال
پارچه‌‌ی وال در فرانسوی به معنی پوشش و در اواخر قرن 19 میلادی ابداع شد.این پارچه ابتدا برای تهیه‌ی پوشش مورد نظر بود و فقط از نخ‌های پنبه خالص بافته می‌شد که رنگ آن همیشه سفید بود.

کاربردهای متداول

• لباس تابستانی
• لباس بچگانه
• روبالشی
• لباس زیر زنانه
• پیراهن زنانه
• آستر
• پرده
• تورپشه‌بند

ساختار بافت:
بافت ساده‌ با نخ فیلامنتی بلند تاب‌دار

الیاف متداول:
پنبه، کتان، پلی‌استر، مخلوط پنبه/کتان، پلی پنبه

لاون(ململ)(LAWN)

[سبک]
پارچه‌ای ابریشمی، صاف با تعداد نخ در اینچبالا که سبک‌تر از پوپلین است.

ویژگی‌ها

• باتوجه به اینکه در سطح آن تعداد نخ زیادی به کار رفته، نرم و خشک است.
• خشکی آن نسبت به ارگانزا کمتر و نسبت به وال بیشتر است.
• نازک اما محکم، به دلیل ساختار نوع بافت آن
• معمولا در فرآیند تکمیل لباس برای افزایش حالت شق و رقی با ارچه ترکیب و استفاده می‌شود. 

داستان لاون
پارچه‌‌ی وال در فرانسوی به معنی پوشش و در اواخر قرن 19 میلادی ابداع شد.این پارچه ابتدا برای تهیه‌ی پوشش مورد نظر بود و فقط از نخ‌های پنبه خالص بافته می‌شد که رنگ آن همیشه سفید بود.

کاربردهای متداول

• بلوز
• یراهن
• لباس خواب
• لباس نوزادی
• لباس تابستانی
• لباس بچگانه
• لباس زیر زنانه
• پیراهن زنانه
• دستمال آشزخانه

ساختار بافت:
بافت ساده‌ با نخ شانه شده یا کارد شده

الیاف متداول:
پنبه، کتان، پلی پنبه

مقایسه:

.

پوپلین(POPLIN)

[سبک متوسط]
پارچه‌ای محکم بافته شده(متراکم)،شبیه به ماهوت با شیارهای ظریف که بیشتر برای پیراهن استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• نرم به دلیل ساختار بافت
• بادوام به دلیل تراکم بالا
• دورو به دلیل نوع بافت پارچه

کاربردهای متداول

• بلوز
• پیراهن
• شلوار
• لباس ورزشی
• پوشش مبلمان
• لباس خواب
• پیراهن زنانه

ساختار بافت:
پارچه‌ای با بافت ریبد با نخ تار ظریف و نخ پود به سنگینی فاستونی

انواع پوپلین:

اند_آن_اند: پارچه با بافت تاری ودی سبک و ظریف با بافتی گرم که همچنین فیل_اَ_فیل هم نامیده می‌شود.

الیاف متداول:
پشم پنبه،ابریشم ریون پلی استر، پلی پنبه

مقایسه:

ماهوت(BROADCLOTH)

[سبک متوسط]
پارچه‌ سبک و بدون عملیات تکمیلی که بیشتر رنگ آن یک دست است و بیشتر همراه(در ترکیب) با پوپلین استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• سطح صاف و محکم به دلیل بافت فشرده‌ی پارچه
• درخشندگی کم
• باتوجه به استعداد آب رفتگی و جمع‌شدگی‌ای که در آن هست. اصولا بزرگ‌تر از اندازه‌ی موردنیاز بافته می‌شود.
• نازک و سبک مخصوصا در رنگ‌های روشن
• غیرقابل کشسان به دلیل ساختار بافت
• به دلیل برجستگی‌های سطح به راحتی ساییده می‌شود

داستان ماهوت
ماهوت بهطور سنتی از پشم تهیه می شود و در طول قرن یازدهم میلادی از فنلاند و بلژیک سرچشمه گرفته است.پس از دهه‌ی 1400 میلادی لیدن هلند مرکز بزرگ‌ترین تولید ماهوت بود، اما انگلیس به عنوان تولید کننده‌ی درجه یک در دهه‌ی 1500 میلادی از آنها پیشی گرفت.از دهه‌ی1920 میلادی عنوان ماهوت بیشتر برای توصیف پارچه‌ی پوپلین شناخته می‌شود.

کاربردهای متداول

• پیراهن
• دامن
• لباس بچگانه
• ملحفه
• لباس خواب
• پیراهن زنانه

ساختار بافت:
بافت تاری پودی ریبد با دو نخ تابیده شده

انواع ماهوت:
ابریشم فوجی: نوعی ماهوت که از ابریشم ساخته شده

الیاف متداول:
پشم، پنبه،ابریشم، پلی پنبه

شَمبرِی(CHAMBRAY)

[سبک، متوسط، سنگین]
پارچه‌‌ای سبک با بافت ساده، شبیه به پارچه‌ی جین که بیشتر برای تهیه‌ی پیراهن استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• صاف و نرم، به دلیل بافت فشرده‌ی آن 
• سبکی و تنفس‌پذیری پارچه، آن را برای استفاده در فصل تابستان ایدئال می‌کند.
• به دلیل وجود نخ چند رنگ در بافت، از لحاظ ظاهری اندکی کم‌رنگ به‌نظر می‌رسد.

کاربردهای متداول

• پیراهن
• لباس زنانه
• شلوارک
• لباس ورزشی
• کت و شلوار
• پرده
• روبالشی
• لباس زنانه

ساختار بافت:
پارچه‌ی تاری پودی ساده با نخ تار رنگی و نخ پود سفید یا سفیدگری نشدهه

الیاف متداول:
پنبه، کتان ابریشم، مخلوط کتان پنبه مخلوطی از چند جنس

مقایسه:

شیرشکری (SHEERSUCKER)

[سبک، متوسط]
پارچه‌‌ای دارای چروک ریز و تنفس‌پذیر و مناسب برای تهیه لباس‌های فصل تابستان

ویژگی‌ها

• با طرح چهارخانه یا راه‌راه_یک راه چروک و برجسته و یک راه صاف_بافته می‌شود.
• بادوام، به دلیل نوع ساختار بافت
•  قابلیت تنفس‌پذیری، به دلیل ساختار بافت
• به دلیل تراکم بالا، به سختی پاره می‌شود
• باتوجه به داشتن سطح چروک، چروک‌پذیر نیست.

داستان شیرشکری

نام شیرشکری از نام فارسی شیروشکر الهام گرفته شده است که با راه‌راه‌های صاف و ناهموار پارچه را به آن تشبیه کرده‌اند. اولین پارچه‌ی شیرشکری از راه‌راه‌های سفید چروک پهن ابریشم و پنبه تهیه شد و فقط بافت چروک آن پس از شست‌وشو شکل گرفت. در دهه‌ی 1940میلادی پرستاران و داوطلبان کار در بیمارستان در ایالات متحده لباس‌های تهیه شده از پارچه شیرشکری سفید با راه‌های قرمز می‌پوشیدند که به «‌راه‌راه‌های آب‌نباتی» معروف شد.

کاربردهای متداول

• پیراهن
• پیراهن زنانه
• شلوارک
• کت‌وشلوار
• پرده
• روبالشی
• لباس ورزشی

ساختار بافت
بافت با کشیدگی شُل

الیاف متداول:
پنبه، پلی‌استر، ریون،پلی‌پنبه

آکسفورد(OXFORDCLOTH)

[متوسط، سنگین]
پارچه‌‌ی پیراهنی بافت‌دار برای استفاده‌ی روزمره‌ محبوب درمیان کسانی که در دانشگاه‌های معتبر حضور دارند.

ویژگی‌ها

• به دلیل ساختار بافت پارچه دارای طرح چهارخانه‌ی ظریف در زمینه است
• به دلیل نخ‌های با تاب بالا در بافت، بادوام بوده و مقاومت سایشی بالایی دارد
• به‌طور کلی ضخیم‌تر از دیگر پارچه‌های پیراهنی است
• در برابر چروک‌پذیری مقاوم است
• به راحتی ساییده می‌شود
• در درزها لغزنده است

تاریخچه
پارچه‌ی آکسفورد در اصل در قرن نوزدهم میلادی به عنوان یک استراتژی بازاریابی به همراه سه نوع بافت پارچه‌ی دیگر توسط یک تولید کننده‌ی اسکاتلندی تهیه شد. هریک از پارچه‌ها به نام یک دانشگاه معروف نام‌گذاری شده بود ییل هاروارد کمبریج و آکسفورد آکسفورد تنها دانشگاهی بود که در اوایل دهه‌ی 1990 میلادی آن را به عنوان لباس ورزشی برای بازیکنان چوگان پذیرفت. امروزه این پارچه به یک جز اصلی بیشتر کمدهای لباس به عنوان لباس راحت و نیمه رسمی تبدیل شده است.

کاربردهای متداول

• پیراهن
• کیف مسافرتی
• تزیینات دیواری
• لباس ورزشی
• کت و شلوار
• ملحفه

انواع آکسفورد
آکسفورد پین پونت: نوعی پارچه ظریف‌تر و رسمی‌تر از پارچه آکسفورد

آکسفورد رویال: پارچه‌ای ظریف‌تر ابریشمی تر و نفیس تر ازآکسفورد که بیشتر برای پیراهن رسمی کاربرد دارد.

ساختار بافت
بافت تاروپودی سبدی 2*1 یا 3*1 با نخ سنگین با تاب زیاد و نخ پود سفیدرنگی​

الیاف متداول:
پنبه، پلی‌استر ریون

دِنیم(DENIM)

[متوسط، سنگین]
پارچه‌‌ی محبوب که با ایندیگو رنگ شده است با هدف استفاده روزمره و بیشتر برای تهیه شلوار جین به کار می‌رود.

ویژگی‌ها

• بافت درشت به دلیل سطح مورب بافت پارچه
• نخ تار رنگی در قسمت رو و نخ پود سفید در پشت پارچه
• بادوام و محکم به دلیل ساختار بافت آن
• نرم شدن پارچه در اثر شست‌وشو و پوشیدن
• به دلیل سفتی فرم لباس را به خوبی نگه میدارد
• مستعد ساییدگی در لبه های تاشده

داستان دنیم
در زمان بالا گرفتن تب طلا در سال 1873 میلادی استفاده از دنیم به عنوان پارچه لباس کار شروع شد. این تامه از کلمه ی فرانسوی سرژده نیم به معنی پارچه محکم از نیم گرفته شده است. ایالات متحده  زمانی تولیدکننده اصلی دنیم بود اما آنها دیگر جین لبه دار با کیفیت بالا تولید نمی کنند آخرین کارخانه ی بزرگ اصلی تولید دنیمم این کشور در سال 2017 میلادی بسته شد. هم اکنون کیفیت پارچه دنیم ژاپنی به عنوان بهترین  در سطح گسترده ای مورد توجه است.

کاربردهای متداول

• کت جین
• کیف
• پیراهن جین
• شلوار جین
• لباس سرهمی دوبنده
• دامن
• کفش ورزشی
• روکش مبل

انواع جین
جین خام:پارچه‌‌ محکم با رنگ آبی پررمگ و شسته نشده که شست و شو باعث آب رفت آن می‌شود

پارچه جین حاشیه دار: پارچه جین با کیفیت تر و بادوام تر که حاشیه های آن به طور ویژه ای با یک یا دو رنگ نخ تار بافته شده است. تکه های الگوی لباس را می‌توان به گونه ای برش داد که این نخ‌های تاررنگی جلوه‌های طراحی خاصی ایجاد کنند.

جین رنگ شده:
پارچه‌ی مشکی رنگ شده یا رنگ نشده که را نمیتوان رسما جین نامید و فقط رنگرزی شده با ایندیگو را می توان به طور رسمی جین نامید. 

ساختار بافت
بافت سرژه

الیاف متداول:
پنبه، پلی پنبه

چینو/دریل(CHINO/DRILL)

[سبک متوسط، سنگین]
پارچه‌‌ای خاکی رنگ با سطح پرزدار کجراه یا مرسریزه شده که در سطح گسترده‌ای برای شلوار به کار می رود و گاهی از آن به عنوان شلوار نظامی یاد می‌شود.

ویژگی‌ها

• به دلیل سطج مرسریزه شده و وجود پرزهای نرم و برجسته صاف و نرم است
• به دلیل ساختار بافت آن بادوام بوده در برابر ساییدگی مقاوم است

داستان چینو
از این پارچه در اصل برای اهداف نظامی استفاده می‌شد. محبوبیت چینو پس از جنگ جهانی دوم افزایش یافت. این پارچه از چین سرچشمه گرفت و به «پانتاونس چینوز» معروف بود. این کلمه‌ی اسپانیایی برای شلوار چینی، بعداد به چینو ساده شد.

کاربردهای متداول

• کت وشلوار
• کیف
• لباس کار
• شلوار جین
• لباس فرم

ساختار بافت
بافت سرژه با نخ شانه شده

الیاف متداول:
پنبه، پلی پنبه

کاوالری سرژه(CAVALRYTWILL)

[متوسط، سنگین]
پارچه‌‌ی سرژه_کجراه به سمت راست با خط‌های برجسته‌ی مازی دوتایی که بیشتر برای تولید شلوار سوارکاری استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• سطح صاف و نرم به دلیل ساختار محکم بافت پارچه 
• زاویه‌ی 63 درجه برجسته برروی سطح پارچه
• محکم و بادوام  به دلیل ساختار بافت آن
• فرم لباس را به خوبی نگه می‌دارد و به همین جهت برای اجرای فرم‌های اغراق آمیز در لباس بسیار مناسب است.
• مستعد گیر کردن در کج‌راه‌های برجسته پارچه

داستان کاوالری سرژه
این پارچه در اصل برای شلوارهای اسب‌سواری نظامی طراحی شده بود.از این رو مربوط به افسران سواره نظام انگلیس بود.

کاربردهای متداول

• کت
• بارانی
• پیراهن زنانه
• شلووار کارسنگین
• روکش تشک تخت
• لباس فرم
• کت و شلوار
• دامن

ساختار بافت
بافت سرژه

الیاف متداول:
پشم، فاستونی، پنبه، ریون، مخاوطی از چند جنس

گاباردین(GABARDINE)

[متوسط، سنگین]
پارچه‌‌ای با دوام با سطحی صاف که برای لباس بیرون (بارانی یا روپوش )بهترین گزینه است. برای تهیه‌ی باراKD گشاد چهاردکمه برند بِربِری نیز از این پارچه استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• درخشندگی کم
• برجستگی روی سطح با زاویه‌ی 63 یا 45 درجه
• روس سطح پارچه، از پایین سمت چپ به بالا سمت راست به صورت کجراه دیده می‌شود.
• پارچه‌ای محکم و با دوام به دلیل ساختار بافت آن
• به دلیل بافت فشرده‌ی پارچه، در برابر آب مقاوم بوده و باد در آن نفوذی ندارد.

داستان گاباردین

توماس بربری نام «گاباردین» را برای ماده‌ی جدید که اختراع کرده بود به کار برد و این نام را در سال 1888 میلادی ثبت کرد. این اصطلاح بعدا در موردِ هر بارانی یا روپوش زنانه استفاده شد. روالدآموندسن، اولین مردی بود که به قطب جنوب رسید و کت برند بِربِری تهیه شده از پارچه‌ی گاباردین را پوشید.

کاربردهای متداول

• کت و شلوار
• شلوار
• دامن
• مانتو
• لباس فرم
• بارانی
• لباس کار
• پیش‌بند

ساختار بافت
بافت سرژه2*1 یا 2*2 با شیب تند تار_رو

الیاف متداول:
ابریشم، فاستونی، پنبه، ریون، پلی استر، پلی پنبه، مخلوط پشم

سرژه(SEREGE)

[متوسط، سنگین]
پارچه‌‌ای کجراه دورو که اغلب برای تهیه‌ی لباس فرم نظامی استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• دارای سطح بافت‌دار به دلیل وجود بافت کجراه برجسته از پایین سمت چپ به بالا سمت راست
• محکم و بادوام به دلیل ساختار بافت پارچه
• مقاوم در برابر چروک، به همین دلیل برای خیاطی مناسب است
• در اثر پوشیدن برق ناشی از سایش ایجاد می‌شود

داستان سرژه
سرژه از کلمه‌ی یونانی «سریکس» به معنی «ابریشمی» گرفته شده است.با آن که قدمت سرژه ابریشم به قرن هشتم میلادی برمی‌گردد، اولین بار در دهه‌ی 1950 میلادی در فرانسه از پشم برای ساخت سرژه استفاده شد، و فقط برای استفاده‌ی افراد طبقه‌ی بالای جامعه و نظامیان در دسترس بود.

کاربردهای متداول

• کت و شلوار
• لباس فرم
• پالتو
• اُوِرکُت
• آستر
• کُت تَک(بلیزر)

ساختار بافت
بافت سرژه با نخ شانه شده

الیاف متداول:
پشم، مخلوط پشم ابریشم، الیاف مخلوط دیگر

جناغی(HERRINGBONE)

[متوسط، سنگین]
پارچه‌‌ای متمایز با طرح Vشکل در بافت که معمولا به‌عنوانِ پارچه‌ی کت و شلوار استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• دارای طرح جناقی شکسته به صورت برجسته یا ظریف
• بادوام، به دلیل ساختار بافت محکم پارچه
• مقاوم در برابر چروک، به دلیل ساختار بافت

داستان جناغی
پارچه‌ی جناغی براساس اسکت شاه ماهی نام‌گذاری شده است.به دلیل اینکه استخوان‌های(تیغ)آن شبیه به الگوی طرح زیگزاگ پارچه است. این الگوی بافت همچنین باعث ایجاد پایداری و دوام بیشتر راه‌های پارچه می‌شود.گاهی در طول جنگ جهانی دوم به آن«اچ‌بی‌تی» هم می‌گفتند که بیشتر برای اهداف نظامی استفاده می‌شدو همچنین در دهه‌ی 1940 میلادی انتخاب مناسبی برای دوخت و تهیه‌ی کت و شلوار بود.

کاربردهای متداول

• دامن
• لباس فرم
• اُوِرکُت

ساختار بافت
بافت سرژه با ساختار 6*6، 4*4، 8*8، 12*12، ساختار نخ

الیاف متداول:
پشم، پنبه

هاپسَک(HOPSACK)

[سبک، متوسط]
پارچه‌‌ای باالیاف رنگی ملانژ که بافتی شل دارد و برای تولید لباس زمستانی مناسب است.

ویژگی‌ها

• سطح بافت ناهموار، به دلیل ساختار بافت شُل پارچه
• مقاوم در برابر چروک، به دلیل ساختار بافت آن
• با پوشیدن و به مرور، برق ناشی از سایش افزایش می‌یابد
• مستعد کشیده شدن نخ‌ها(نخ کش شدن) به دلیل بافت شُل پارچه

داستان هاپسک
پارچه‌ی هاپسک از ابتدا از چتایی یا کنف تهیه می‌شد که در اصل برای تهیه‌ی کیسه‌های گونی استفاده داشت وو این اصطلاح در طول قرن نوزدهم میلادی در انگلیس ابداع شد. بافت آن به سبد بافی شباهت دارد و گاهی از آن به عنوانِ بافت سبدی یاد می‌شود.

کاربردهای متداول

• کیف
• شلوار
• کت

ساختار بافت
بافت سبدی

الیاف متداول:
پشم، پنبه، جوت، کنف، مخلوط پشم/پنبه

فلانل(FLANNEL)

[سبک، متوسط، سنگین]
پارچه‌‌ زمستانی پُرزدار که برای دوخت و تهیه‌ی پیراهن‌های (غیررسمی) راحت روزمره استفاده می‌شود و معمولا با طرح راه‌راه یا چهارخونه بافته می‌شود.

ویژگی‌ها

• زیردست نرم و کُرکی به دلیل سطح پُرزدار
• به دلیل سطح پُرزدار گرما را حفظ می‌کند
• مستعد ایجاد پُرزدانه
• به دلیل سطح پُرزدار به راحتی ساییده می‌شود

داستان فلانل
فلانل در قرن هفدهم میلادی به عنوانِ جایگزینی برای لباس‌های بیرون از خانه‌ی ساده‌ی پشمی در وِلز تولید شد. پس از انقلاب صنعتی به دلیل اختراع فرآیند مکانیکی «کاردینگ» تولید فلانل افزایش یافت. فلانل پس از پوشیده شدن توسط سربازان و کارگان در طول جنگ داخلی آمریکا به نمادی از مردان سرسخت تبدیل شد.

کاربردهای متداول

• لباس راحتی
• شلوار
• دامن
• پیراهن کار
• سرویس خواب
• لباس زیر

ساختار بافت
بافت تافته یا سرژه

انواع فلانل
فلانلت: پارچه‌ی پنبه‌ای یک‌طرف پُرزدار (به تقلید از فلانل پشمی)

الیاف متداول:
پشم، پنبه، جوت، کنف، مخلوط پشم/پنبه

عثمانی(OTTOMAN)

[متوسط، سنگین]
پارچه‌‌‌ای با راه‌های برجسته که معمولا برای دوخت و تهیه‌ی لباس‌های رسمی قاضی‌های دادگاه‌های سلطنتی یا لباس فارغ التحصیلی دانشگاه استفاده می‌شد.

ویژگی‌ها

• راه‌های برجسته‌ی یک دست، درجهت پود توسط نخ‌های پرکننده‌ی سنگین‌تر
• کمی براق
• به دلیل بافت محکم فرم لباس را، به راحتی حفظ می‌کند.
• به دلیل سطح پُرزدار، گرما را نگه می‌دارد.
• به دلیل بافت برجسته، گردو غبار را به خود نمی‌گیرد
• هنگام کار با آن ثابت نمی‌ماند و تمایل به سُر خوردن در درزها دارد
• به دلیل سطح برجسته، هنگام کار کنترل آن سخت است.

داستان عثمانی
مبدا پارچه‌ی عثمانی، ترکیه است و به طور سنتی فقط با استفاده از الیاف ابریشم طبیعی تهیه می‌شد.از آن به عنوانِ روکش چهارپایه‌های کوتاه مانند کاناپه‌های بی‌دسته و وسایل دیگر و مبلمان استفاده می‌شد..

کاربردهای متداول

• کت و شلوار
• لباس محکم مخصوص کارهای سنگین
• لباس مجلسی
• پیراهن زنانه
• روبان
• پرده

ساختار بافت
بافت ریبد یا سبدی با جایگزین نخ سنگین و ضخیم

انواع عثمانی

اتومن کورد (یا اتومن ریب): پارچه‌ی عثمانی، زمانی که در آن تار برجسته استفاده شود.
اتومن سولیل: پارچه‌ی عثمانی فقط شامل برجستگی‌‌های باریک

الیاف متداول:
تار: ابریشم، ریون، استات
پود: پشم، پنبه، مخلوط پشم/پنبه

بِنگالین(BENGALINE)

[متوسط]
پارچه‌‌‌ای با بافت ضخیم و دارای برجستگی‌های سراسری که به آن «گراس گرین» نیز می‌گویند.

ویژگی‌ها

• ضخیم و سفت، به دلیل برجسته و نخ‌های پود سنگین‌تر
• بادوام، به دلیل ساختار بافت پارچه
• مستعد به ساییده شدن در لبه‌ها

داستان بنگالین
در طول قرن هفدهم میلادی، از پارچه‌ی بنگالین به عنوانِ ماده اصلی بسیاری از لباس‌ها از جمله کت‌ها،جلیقه‌ها و آستین‌ها استفاده می‌شد.در قرن نوزدهم میلادی، این پارچه به گزینه‌ای رایج و جایگزین ابریشم تبدیل شد.

کاربردهای متداول

• کت
• شلوار
• پیراهن زنانه
• دامن
• روبان
• پرده
• پیراهن
• اُوِرکت

ساختار بافت
بافت ریبد با تار ظریف و پود سنگین

الیاف متداول:
ابریشم، ریون، پشم، پنبه، نایلون

فِیل(FAILLE)

[متوسط]
پارچه‌‌‌ای با راه‌راه برجسته در عرض، در طولِ دهه‌های 1940 و 1950 میلادی به طور وسیعی برای لباس‌های رسمی استفاده می‌شد.

ویژگی‌ها

• به دلیل سطح برجسته کمی خشک و سفت است
• ظاهری براق با برجستگی‌هایی روی سطح پارچه دارد
• محکم، به دلیل ساختار بافت آن
• به دلیل بافت محکم آن، در برابر چروک و پارگی مقاوم است

کاربردهای متداول

• کت و شلوار
• بلوز
• پیراهن زنانه
• دامن
• شال و روسری
• پرده
• پیراهن شب رسمی
• اُوِرکت

ساختار بافت
بافت ریبد 

الیاف متداول:
ابریشم، ریون، پشم، پنبه، استات

 مقایسه:

میکادو(MIKADO)

[متوسط، سنگین]
پارچه‌‌‌ی محکم و کمی براق که معمولا برای طراحی و دوخت لباس‌های عروس زمستانی استفاده می‌شود..

ویژگی‌ها

• سفت، به دلیل بافت ظریف آن
• کمی براق، به دلیل وجود الیاف ابریشم
• بادوام، به دلیل ساختار بافت پارچه
• شکل لباس را به خوبی نگه می‌دارد. به همین دلیل استفاده از آن برای اجرای الگوهای اغراق آمیز بسیار مناسب است.

کاربردهای متداول

• شلوار
• بلوز
• پیراهن زنانه
• دامن
• کت تک(بلیزر)
• پرده
• پیراهن شب رسمی
• اُوِرکت

ساختار بافت
بافت سرژه 

الیاف متداول:
ابریشم، پلی استر

تافته(TAFFETA)

[متوسط]
پارچه‌‌‌ی سفتی که هنگام به‌هم کشیدن آن، صدای خش خش می‌دهد، برخی از تافته‌ها دارای برق چندرنگ رنگین‌کمانی (هفت‌رنگ) هستند.

ویژگی‌ها

• خشک و صاف
• به دلیل استفاده از نخ‌های رنگی مختلف در بافت پارچه، براق بوده، معمولا دارای برق رنگین، کمانی چند رنگ است
• به دلیل خشک بودن پارچه، هنگام حرکت کردن صدای خش خش می‌دهد.
• به دلیل بافت خشک، شکل لباس را به خوبی حفظ می‌کند
• به دلیل سُر بودن سطح پارچه کنترل آن هنگام کار، مشکل است

داستان تافته
ریشه‌ی آن از کلمه فارسی تافته به معنی «بافته‌ی تابیده شده» است.تافته در یک آزمایش هوانوردی در قرن هجدهم میلادی توسط جوزف مونتگلفیر استفاده شد. در آزمایش‌ها از انواع تافته‌ی مصنوعی سبک، برای شبیه‌سازی رگ‌های خونی استفاده می‌شود.

کاربردهای متداول

• کت و شلوار
• لباس زیر زنانه
• پیراهن زنانه
• کیف دستی
• کیسه خواب
• کت
• لباس ورزشی
• پیراهن شب رسمی

ساختار بافت
بافت ریبد

الیاف متداول:
ابریشم، پلی استر، نایلون، استات، پلی ستر، ریون، مخلوط‌های نایلون

دوپیونی(DUPIONI)

[سبک، متوسط]
پارچه‌‌‌ی ابریشمی سبک، رنگین کمانی (هفت رنگ) با نخ‌های ناهموار پشتِ‌سرِهم روی سطح پارچه

ویژگی‌ها

• خشک و سفت، به دلیل استفاده از الیاف خام در بافت
• سطح بافت ناهموار، با استفاده از نخ ابریشم نیم‌تاب در بعضی جاها در پود
• دارای ظاهری رنگین کمانی، به دلیل نخ‌های چندرنگ در بافت
• به دلیل بافت سفت و شق و رق پارچه فرم لباس را به خوبی نگه می‌دارد
• مستعد از هم بازشدن(ریش شدن) در لبه‌های پارچه

داستان دوپیونی
نام دوپیونی از واژه‌ی ایتالیایی«دوپیو» گرفته شده است، این نام اشاره‌ای است به نخ‌های ناهموار پود که توسط کرم‌ها در دو یا چند پیله ساخته می‌شوند.

کاربردهای متداول

• کت
• بلوز
• دامن
• لباس عروس
• رانر
• دکوراسیون داخلی

ساختار بافت
بافت ساده با نخ پود نایکنواخت متوالی و نخ‌های تار رنگی متفاوت

الیاف متداول:
ابریشم

شانتونگ(شانتون)(SHANYUNG)

[سبک، متوسط]
سنگین‌ترین نوع پارچه‌ی ابریشم، سبک‌تر از دوپیونی که بیشتر برای لباس عروس استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• بافتی خشک و سفت، به دلیل ساختار بافت پارچه
• نخ‌های اسلاب (نیم‌تاب) منظم، به دلیل ضخامت نایکنواخت تار
• ظاهر رنگین کمانی ظریف، به دلیل بافتن با نخ تاروپود چندرنگ
• سطح پارچه براق است
• به دلیل بافت سفت آن فرم لباس را به خوبی نگه می‌دارد
• به واسطه‌ی وجود نخ ابریشم نیم‌تاب در پارچه، کنترل آن هنگام کار و برش مشکل است.

داستان شانتونگ
نام شانتونگ از مبدا آن، شانتونگ در چین گرفته شده است.

کاربردهای متداول

• کت و شلوار
• پیراهن شب رسمی
• لباس عروس

ساختار بافت
بافت ریبد

الیاف متداول:
ابریشم، پنبه، پلی استر

ساتن(SATIN)

[سبک، متوسط]
پارچه‌ای براق و نفیس که اغلب برای لباس‌های خواب سبک و گشاد استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• صاف و براق، به دلیل ساختار بفت 
• روی پارچه ظاهری ابریشمی دارد و پشت پارچه مات است
• به دلیل سطح صاف پارچه، مستعد نخ‌کش شدن است.
• به دلیل سطح بافت سُر پارچه، کنترل پارچه هنگام کار کردن با آن مشکل است.

داستان ساتن
تا دهه‌ی 1800 میلادی، از پارچه‌ی ساتن معمولا برای تهیه‌ی لباس_اغلب برای تهیه‌ی لباس شب رسمی برای زنن طبقه‌ی بالای جامعه و طبقه‌ی کارگر، آن هم فقط برای یک‌بار پوشیدن_استفاده می‌شد.لویی چهاردهم، پادشاه فرانسه نیز در طول دهه‌های 1600 و 1700 میلادی با پوشاندن مبلمانش با پارچه‌های نفیس و گران‌قیمت در کاخ ورسای مموجب معروف شدن این پارچه بود.

کاربردهای متداول

• پیراهن زنانه
• کرست
• لباس زیر زنانه
• ژاکت بیس‌بال
• پیراهن
• کراوات
• روتختی
• پیراهن شب رسمی

ساختار بافت
بافت ساتن با نخ تارشناور

انواع

ساتین: ساتن بافته شده از الیاف پنبه‌ی بلندِ کارد و شانه شده که به‌طور وسیعی در تولید پوشاک لطیف و ظریف به‌کار می‌رود. 

الیاف متداول:
ابریشم، پشم، نایلون، مخلوط ابریشم‌پنبه

ساتن دوشز(DUCHESS SATIN)

[متوسط، سنگین]
پارچه‌ی سنگین با نمره‌ی بالا، مناسب برای گل‌دوزی که بیشتر برای لباس عروس استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• سفت و سنگین، به دلیل ساختار بافت فشرده
• سطح براق، به دلیل ساختار بافت پارچه
• به دلیل بافت سفت، فرم لباس را به خوبی حفظ می‌کند
• مستعد ریش ریش شدن در لبه‌های پارچه

کاربردهای متداول

• پیراهن شب رسمی
• لباس عروس
• پارچه گل‌دوزی

ساختار بافت
بافت ساتن

الیاف متداول:
ابریشم، پلی استر، ریون، استات، مخلوط ابریشم

شارموز(CHARMEUSE)

[سبک، متوسط]
پارچه‌ی سبک، براق و نازک شبیه به ساتن، متداول برای لباس‌های زیرزنانه (لباس خواب فانتزی) و لباس‌های شب رسمی که زمانی «پارچه‌ی امپراطورها» نامیده می‌شد.

ویژگی‌ها

• روی پارچه خیلی براق و پشت پارچه خیلی مات است.
• به دلیل ساختار بافت، اندکی نور را منعکس می‌کند.
• نرم و دارای قابلیت آویزش با چین‌خوردگی‌های خوش فرم و زیبا
• مستعد گیر کردن (نخ‌کش شدن) به دلیل سطح صاف پارچه
• به دلیل سطح سُر، کنترل پارچه هنگام برش و کار با آن مشکل است.

داستان شارموز
اصل کلمه‌ی شارموز از کلمه‌ی فرانسوی به معنی «زن جذاب» آمده است. به طور سنتی شارموز با اشرافیت همراه بوده است.

کاربردهای متداول

• پیراهن شب رسمی
• بلوز
• زیرپوش زنانه
• دامن
• شلوارک ساتن
• کراوات
• روتختی
• دستمال

ساختار بافت
بافت ساتن با 4 یا تعداد بیشتری نخ تار شناور

الیاف متداول:
ابریشم، پلی استر، ریون

کرپ ساتن(SATIN CREPE)

[متوسط]
پارچه‌ی ساتن دورو که گاهی به آن «کرپ پشت ساتن» نیز گفته می‌شود.

ویژگی‌ها

• به دلیل بافت نخ‌ها، روی پارچه ظاهری کهی ابریشمی و پشت پارچه سطح بافت کرپ دارد
• آویزش خوش‌فرم به دلیل ساختار بافت پارچه
• مستعد گیر کردن (نخ‌کش شدن) و کش آمدن، به دلیل سطح صاف و لطیف پارچه

کاربردهای متداول

• پیراهن شب رسمی
• بلوز
• دامن
• شلوار
• شال و روسری
• آستری

ساختار بافت
بافت ساتن با نخ تاب زیاد در پود و تاب کم در تار

الیاف متداول:
ابریشم، پلی استر

مخمل (VELVET)

[متوسط،سنگین]
پارچه‌ی زمستانی گران‌قیمت و براق با پُرزهای کوتاه ابریشمی

ویژگی‌ها

• سطح نرم و صاف، به دلیل پُرزهای کوتاه پارچه
• جهت پُرزها، براق بودن پارچه را تخت تاثیر قرار می‌دهد
• به دلیل وجود پُرزها، به راحتی ساییده می‌شود.
• پُرزهای کوبیده شده یا مات شده در قسمت‌هایی از پارچه ظاهر می‌شوند و می‌توانند شبیه لکه به نظر برسند
• به دلیل سطح پُرزدار، نگهداری و کنترل آن هنگام کار و برش مشکل است.

داستان مخمل
به دلیل قیمت بالاتر مخمل و ظاهر نفیس آن، مدت‌هاست که به عنوانِ نماد اعتبار و قدرت محسوب می‌شود و بیشتر با اعضای خانواده سلطنتی مرتبط است. در دوره‌ی رنسانس مخمل دارای نخ‌های ابریشم و فلزات قدیمی بود.در دوران قرون وسطی برای تهیه‌ی لباس پادشاهان، ملکه‌ها و اعضای کلیسا استفاده می‌شد.بنابر روایتی ریچارد دوم پادشاه انگلیس وصیت کرده بود که پس از مرگش بدنش را در مخمل قرار دهند. در دهه1960 میلادی افراد شرور در فیلم‌های هندی غالبا کت مخملی می‌پوشیدند.

کاربردهای متداول

• پیراهن شب رسمی
• کت تک
• شلوار
• کت و شلوار
• دستکش
• پرده

ساختار بافت
بافت خاب‌دار

الیاف متداول:
ابریشم، پنبه، کتان، پشم، ریون، پلی استر، نایلون، استات، مخلوط ابریشم/ ریون

انواع مخمل

وِلوِتین: یک نوع مخمل پنبه‌ای که درخشندگی کمتری دارد و معمولا کمی کشش‌پذیر است.
ولر:نوعی مخمل حلقوی بافت که پشت V شکلی دارد.

مقایسه:

مخمل کبریتی (CORDUROY)

[متوسط،سنگین]
پارچه‌ی زمستانی سنگین که روی سطح آن دارای بافت راه‌راه پُرزدار است و معمولا برای دوخت و تلید لباس فرم کارگران شهری استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• به دلیل اینکه نخ خواب برس خورده و برش داده شده ، پارچه نرم و صاف است.
• بافت سرژه‌ی پشت پارچه باعث دوام بیشتر آن می‌شود.
• بادوام، به دلیل ساختار بافت 
• درصورت وجود بافت ساده در پشت پارچه، پُرزها ریزش پیدا می‌کنند.
• تمایل پُرزها به مات شدن در اثر فشار یا سایش
• ممکن است پُرزهای کوبیده شده یا مات شده در یک قسمت شبیه به لکه به‌نظر آید.

داستان مخمل کبریتی 
پارچه مخمل کبریتی در ابتدا، در طول قرن هجدهم میلادی برای تهیه‌ی لباس اشراف از ابریشم بافته شد. در طول انقلاب صنعتی در انگلستان، پارچه ‌ی مخمل کبریتی از پنبه تهیه شد و به یک پارچه‌ی طبقه‌ی کارگر تبدیل شد. این پارچه همچنین به گزینه‌ای رایج برای روکش صندلی خودروها تبدیل شد. بعد از آنکه بیتلز در دهه‌ی 1960 میلادی به محبوب شدن دوباره‌ی مخکمل کبریتی کمک کرد. این پارچه در لباس‌های کشور انگلستان به کار گرفته شد.

کاربردهای متداول

• کوسن
• پیراهن کار
• اورکت
• شلوار
• عروسک‌های نرم مخملی
• شلوار سرهمی دوبنده

ساختار بافت
بافت با خواب بریده شده

الیاف متداول:
ابریشم، پنبه، پشم، ریون، پلی استر، مخلوط پنبه/ اسپاندکس

نمره‌ی ولز
ولز پهنای راه‌راه را با شمارش تعداد برآمدگی‌ها در هر اینچ اندازه‌گیری می‌کند.​

WALESJUMBO-6:شلوار

WALESWIDE-8:شلوار

WALESSTANDARD-11:اورکت، پیراهن، پیراهن زنانه،شلوار

WALESPINWALE-16:اورکت، پیراهن، پیراهن زنانه، شلوار

WALESFEATHER-21:پیراهن، پیراهن زنانه

تویید (TWEED)

[متوسط،سنگین]
پارچه‌ای بادوام که معمولا برای لباس‌های بیرون و همچنین در کت‌های شاخص برند شَنِل استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• بادوام، چون با نخ چندلا به صورت متراکم بافته می‌شود
• به دلیل سطح ناهمواری که دارد به راحتی دوخت‌ها را پنهان می‌کند
• گرما را حفظ می‌کند و می‌توادن حرارت را نگه دارد
• مقاوم در برابر چروک
• در اثر استفاده و به مرور زمان تمایل به کش آمدن دارد

داستان تویید
خاستگاه تویید استکاتلند و ایرلند است و از آن به عنوانِ پارچه‌ای برای لباس کشاورزان استفاده می‌شد.اولین بار با نام «توییل» شناخته شد_کلمه‌ی اسکاتلندی برای «توئل»_نام«تویید» در حدود سال 1831 میلادی بعد از برداشت غلط یک تاجر لندنی از نامه‌ی دست‌نویس، مرسوم شد. این پارچه در قرن نوزدهم میلادی الهام بخش لباس‌های شکار انگلیس شد. کوکوشنل همچنین پارچه‌ی تویید را با یک طرح شُل بافت در کت‌های، کت‌وشلوار که یکی از نمادین‌ترین لباس‌های مُد بود. بازسازی کرد.در سال 1993 میلادی فرمان پارلمان انگلیس برای حفظ اصالت، استاندارد و سابقه‌ی تویید هریس_معروف‌ترین تویید_تصویب شد.

کاربردهای متداول

• پالتو
• شلوار
• اورکت
• دستکش

ساختار بافت
بافت ساده_بافت سرژه

انواع تویید
تویید را می‌توان براساس نوع پشم، منطقه‌ی جغرافیای، تولید کننده یا نوع کاربرد آن در لباس نام‌گذاری کرد. انواع معروف تویید عبارتند از: هریس، دونگال، ساکسونی

الیاف متداول:
ابریشم،پشم، ریون، ویسکوز، مخلوط پشم/ پنبه

طرح‌های متداول در پارچه‌ی تویید

OVERCHECK

OVERCHECKHERRINGBONE

HERRINGBONE

BARLEYCORN

STRIPED

HOUNDSTOOTH

CHECHED

TARTAN

PLAIDTWEILLTWEED

داماسک (DAMASK)

[متوسط،سنگین]
پارچه‌ای با بافت ژاکارد و کاربرد در دکوراسیون که معمولا تک‌رنگ است.

ویژگی‌ها

• سطح هموار با طرح دورو
• بادوام، به دلیل تراکم بالا
• به دلیل برجسته بودن طرح بافته‌شده مستعد ساییدگی یا کشیدگی(نخ‌کش شدن) است

داستان داماسک
داماسک در اصل از پنبه و ابریشم تهیه می‌شود و به نام دمشق نام‌گذاری شده است، پایتخت جمهوری عربی سوریه و جایی که جهانگرد مشهور مارکوپولو لوازم خود را تجدید کرد. این پارچه در قرن یازدهم میلادی توسط صلیبی‌ها به اروپا معرفی شد.

کاربردهای متداول

• روتختی
• رومیزی
• پرده

ساختار بافت
بافت ژاکارد

الیاف متداول:
ابریشم، ساتن، پنبه، پشم، پلی استر، ریون

زربافت (BROCADE)

[متوسط،سنگین]
نوع نفیس‌تری از پارچه‌ی ژاکارد که بیشتر با نخ‌های فلزی و بافت سرژه یا ساتن بافته می‌شود.

ویژگی‌ها

• فاخر و درخشان با طراحی پیچیده در یک طرف پارچه
• مستعد ساییدگی یا کشیده‌شدن نخ‌ها
• به دلیل سطح نامنظم آن، کنترل آن هنگام کار و برش مشکل است.

داستان زربافت

پارچه‌ی زربافت اولین بار در سال 1766 قبل از میلاد، از ابریشم و توسط دستگاه بافندگی بافته شد. اروپایی‌ها در قرن پانزدهم میلادی شروع به بافتن پارچه‌ی زربافت کردند که توسط امپراطورها و افراد بسیار ثروتمند پوشیده می‌شد. سطح این پارچه معمولا با جواهرات و گل‌دوزی دستی برای تهیه‌ی لباس و پرده‌های نقش‌دار پوشیده می‌شد.‌ 

کاربردهای متداول

• روتختی
• رومیزی
• رب دُشامبر
• پیراهن زنانه
• لباس مجلسی
• کت تک(بلیزر)
• اورکت
• کت‌وشلوار

ساختار بافت
بافت ژاکارد با نخ‌های پود اضافی

الیاف متداول:
ابریشم، پنبه

مقایسه:

پارچه تِری(حوله‌ای) (TRERRY CLOTH)

[متوسط،سنگین]
پارچه‌ی حوله‌ای متداول با حلقه‌های نخ بسیار جاذب آب روی سطح آن

ویژگی‌ها

• حلقه‌های نخ بریده‌نشده نرم روی سطح آن
• به دلیل سطح حلقه‌ای آن،گرما را حفظ کرده و حرارت را نگه می‌دارد
• به دلیل وجود حلقه‌های نخ روی سطح، قابلیت جذب آب بیش از 20 تا 30 برابر وزن خود دارد
• حلقه‌ها در اثر فشار یا ساییدگی تمایل به مات شدن دارند و بافت آن تغییر شکل می‌یابد

داستان پارچه‌ی تری

در سال 1841 میلادی اولین پارچه‌ی حوله‌ای از ابریشم تهیه و تولید شد. در اواسط قرن نوزدهم میلادی، انگلیس تولید انبوه پارچه حوله‌ای را شروع کرد.

کاربردهای متداول

• سویشرت
• حوله
• پرده
• پوشک پارچه‌ای قابل‌ِشست‌وشو
• پارچه برای گلدوزی
• اسباب‌بازی نرم
• کوسن و بالش

ساختار بافت
بافت پُرزدار

الیاف متداول:
ابریشم، پنبه،بامبو، کشمیر، پلی استر، نایلون، مخلوط با پنبه

توجه
پارچه‌ی حوله‌ای فرانسوی یک پارچه‌ی حلقوی تاری بافت است مشابه با پارچه‌ی حوله‌ی استاندارد

پارچه بادبانی (SAIL CLOTH)

[سبک،متوسط،سنگین]
پارچه‌ای که بیشتر برای تولید بادبان استفاده می‌شد.

ویژگی‌ها

• صاف و آسیب‌ناپذیر، به دلیل الیاف مسطحِ درهم قفل شده
• به دلیل بافت آزاد پارچه، بادوام بوده و قابلیت کشسانی دارد
• به دلیل ساختار بافت آن در برابر ضربه مقاوم است

داستان پارچه‌ی بادبانی

پارچه‌ی بادبانی در اصل از لینن ساخته می‌شد که در قرن نوزدهم میلادی، به دلیل وجود مقادیر زیاد و در دسترس پنبه در ایالات متحده، پنبه جایگزین آن شد. در اواخر قرن بیستم میلادی، پارچه‌ی بادبانی تهیه شده از الیاف مصنوعی رواج بیشتری یافت.

کاربردهای متداول

• لباس ورزشی
• کیف
• کوسن
• پرده
• بادبان
• چادر

ساختار بافت
بافت سبدی متعادل و غیرمتعادل

الیاف متداول:
کتان، کنف، پنبه، پلی استر، نایلون

کرباس (CANVAS)

[سبک،متوسط]
پارچه‌ای محکم، مخصوص کارهای سنگین که معمولا برای نوم نقاشی از آن استفاده می‌شود.این پارچه در دو نوع ساده و داک تولید می‌شود.

ویژگی‌ها

• سفت و محکم با بافت درشت
• سطح ناهموار با دانه‌های برجسته‌ی متقاطع
• بادوام، به دلیل ساختار بافت
• مقاوم در برابر فشار و کشش

داستان پارچه‌ی بادبانی
نام کرباس از کلمه‌ی لاتین و یونانی «کاناپسس» به معنی «ساخته شده از کنف» گرفته شده است.

کاربردهای متداول

• کفش ورزشی
• کوله‌پشتی
• شلوار
• کت
• بوم نقاشی
• بادبان
• چادر

ساختار بافت
بافت سبدی

الیاف متداول:
پنبه، کنف، مخلوط پنبه

انواع کرباس

داک: پارچه پنبه‌ای با بافت سبدی با دو نخ تار و یک تک نخ‌پود است. این پارچه زبرتر و سنگین‌تر از کرباس است.

چلوار (CALICO)

[سبک،متوسط،سنگین]
پارچه‌ای رنگرزی نشده با رگه‌هایی از دانه‌های غوره‌ی پنبه‌ی قابل مشاهده که عمدتا برای دوخت نمونه‌ی آزمایشی از مدل لباس اصلی (پاترون) استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• به دلیل سطح زبروو کمی درهم، پارچه ظاهری خام و طبیعی دارد
• بادوام، به دلیل ساختار بافت
• نرم‌شدن در اثر شست‌وشو
• به دلیل سفتی بافت، فرم لباس را به خوبی نگه می‌دارد
• به دلیل سفتی چلوار سنگین، دوخت مطلسه‌دوزی از آن مشکل است

داستان چِلوار
برای اولین بار در قرن دوازدهم میلادی در ادبیات هند به چلوار اشاره شد. چلوار (کالیکو) در ابتدا کالیکات نامیده می‌شد.خاستگاه آن در شهر کالیکات هندوستان بود، این اولین پارچه‌ی پنبه‌ای بافت ساده‌ی هند بود.بعدا در اروپا واردات چلوار رنگی یا چاپ شده ممنوع شد، هرچند تقاضا برای چلوار خام افزایش یافت.

کاربردهای متداول

• پرده
• کوسن و روبالشتی
• پیش‌بند
• ساک
• پارچه‌ی تمرینی(پاترون)

ساختار بافت
بافت ساده

الیاف متداول:
پنبه‌ی سفیدگری نشده‌ی نیم عمل‌آوری شده، مخلوط پنبه

ماسلین (MUSLIN)

[سبک،متوسط]
پارچه‌ای با بافت شُل که بیشتر برای دوخت لباس‌های تمرینی(پاترون) استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• کمی خشک و سفت؛ به دلیل نخ تاروپود یکسان
• نیمه‌شفاف با قابلیت تنفس‌پذیری، به دلیل بافت ساده‌ی شُل
• نرم اما بادوام
• تمایل به کش‌آمدن در اثر پوشیدن
• مستعد چروک و آب‌رفتگی

داستان ماسلین
ماسلین برای اولین بار در موصل عراق تولید شد؛ از این رو این نام از زمان‌های بسیار قدیم وجود داشته است.پارچه‌ای دست‌بافت با نخ بسیار ظریف ریسیده شده با دست، که از دهه‌ی 1800میلادی در فرانسه یکی از گزینه‌های متداول برای دوخت لباس در دوره ریجنسی بود.

کاربردهای متداول

• پرده
• پارچه‌تمرین(پاترون)
• مطلسه‌دوزی
• لباس بچه

ساختار بافت
بافت ساده‌ی متوازن

الیاف متداول:
پنبه‌، ابریشم، پشم

گونی (BURLAP)

[سبک،متوسط، سنگین]
پارچه‌ی درشت بافت (زبر) که معمولا برای تهیه‌ی کیسه‌های ذخیره کالا استفاده می‌شود؛ همچنین هِسیِن هم نامیده می‌شود.

ویژگی‌ها

• به دلیل وجود الیاف گیاهی طبیعی خام دارای بافت درشت و زبر است
• بادوام، به دلیل استحکام بالا و ساختار بافت پارچه 
• مقام در برابر پارگی
• به دلیل بافت با نخ‌های خام الیافش مستعد ریزش است
• درهنگام دوخت نایکنواختی‌های نخ‌ها روی پارچه می‌توانند سوزن را بشکنند
• به دلیل استفاده از الیاف طبیعی در آن زیست تجزیه پذیر است

کاربردهای متداول

• طناب
• دکوراسیون
• کیسه‌ی بسته‌بندی

ساختار بافت
بافت ساده‌

الیاف متداول:
چتایی، کنف، کتان

باکرَم (BUCKRAM)

[سبک،متوسط، سنگین]
پارچه‌ای سفت، برای استحکام و ضخامت بخشیدن به پارچه‌ها، آغشته به رزین و نشاسته که عمدتا به عنوانِ لایی (چسب‌دار) استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• به دلیل سطح کوچک، ناهموار و پوشیده از پُرز، زبر است
• به دلیل مراحل تکمیلی و بافت شُل پارچه، سفت است
• به دلیل مراحل تکمیلی پارچه، محکم است
• آهار پارچه موقتی است که به راحتی با شست‌وشو از بین می‌رود
• با خیس شدن به راحتی شکل می‌گیرد
• مقاوم به آب‌رفتگی و پاره‌شدن

کاربردهای متداول

• لایی میانی لباس
• شکل دادن به لباس
• سفت و سخت کردن کلاه
• صحافی کتاب

ساختار بافت
بافت ساده‌

الیاف متداول:
چتایی، کنف، پنبه

گاز(تنظیف) (GAUZE)

[سبک،متوسط]
پارچه‌ای نیمه‌شفاف که معمولا برای باندهای پانسمان جراحی استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• دارای سطح بافت درشت اما زیردست نرم
• سطح‌مش(شبکه‌ای بافت)باز
• به دلیل درهم‌رفتگی نخ تاروپود ثابت بوده وسُر نمی‌خورد 
• تورمانند و دارای قابلیت تنفس‌پذیری، به دلیل ساختار بافت آزاد پارچه
• مستعد لوله شدن در لبه‌ها که به راحتی از هم باز می‌شوند

کاربردهای متداول

• دامن
• پیراهن زنانه
• پیراهن
• بلوز
• ملحفه
• باندپانسمان
• لباس نوزاد

ساختار بافت
بافت ساده‌‌ی متوازن با درگیری یک جفت نخ تار حلقه‎‌شده روی پود

الیاف متداول:
ابریشم، پشم، ریون

مارکیزت (MARQUISETTE)

[متوسط]
پارچه‌ای با بافتی مشابه گاز و توری‌مانند که بیشتر برای تهیه‌ی پشه‌بند استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها

• بسته به جنس لیف مورداستفاده، بافت آن می‌تواند نرم، خشک یا ضخیم باشد.
• به اندازه‌ی کافی محکم است که بشود برای اجرای طرح موردِنظر به کار رود
• به دلیل بافت توری‌مانند، قابلیت تنفس‌پذیری دارد
• به دلیل ساختار بافت، در برابر چروک‌پذیری مقاوم است.

داستان مارکیزت
مارکیزت که در اصل از ابریشم تهیه می‌شد، پارچه‌ای تزیینی و محبوب برای دوخت لباس شب و لباس عروس در قرن نوزدهم میلادی بود. امروزه بیشتر برای پرده‌های توری از آن استفاده می‌شود.

کاربردهای متداول

• پیراهن شب رسمی
• لباس عروس
• پرده
• کلاه‌دوزی
• تورپشه‌بند

ساختار بافت
بافت لینو

الیاف متداول:
ابریشم، پشم، ریون، پنبه، نایلون، پلی‌استر، مخلوط الیاف

مقایسه 

کت و شلوار:

پیراهن غیررسمی:

پارچه‌ی پیراهنی:

لباس کار:

کت:

لباس شب با سطح بافت‌دار:

لباس شب صاف:

بافت‌های حلقوی

بافندگی حلقوی تشکیل یک سری رج‌ها و حلقه‌های چندتایی نخ برای ایجاد یک منسوج است.

دونوع اصلی بافت حلقوی وجود دارد: حلقوی تاری و حلقوی پودی که هریک می‌تواند با دست یا ماشین ایجاد شود. چندنوع ساختار و طرح‌های حلقوی وجود دارد که از اصول بافت‌های حلقوی پایه گرفته شده‌اند. انواع مختلف نخ، حلقه‌ی بافت و نمره‌ی ماشین در ایجاد ویژگی‌های متفاوت موثر هستند.

انواع بافت حلقوی

بسته به جهت نخ، پارچه‌ی حلقوی می‎‌‌تواند به دو نوع اصلی حلقوی تاری پودی تقسیم شود.

بافت حلقوی پودیWEFT KNITTING

بافت حلقوی پودی به پارچه‌های حلقوی پودی تخت یا گردباف اشاره دارد.در حلقوی پودی که بیشتر متداول است، حلقه‌ها از حرکت افقی در عرض پارچه تشکیل می‌شوند.

بافت حلقوی تاریWARP KNITTING

پارچه‌های حلقوی تاری با تکنولوژی متفاوتی از حلقوی پودی تولید می‌شوند. حلقه‌ها با حرکت عمودی زیگزاگی در طول پارچه ایجاد می‌شوند که به سبب ایجاد طرح‌ها و منسوجات پیچیده‌تر می‌شود و کمتر از حلقوی پودی متداول است، 

رج‌ها و ردیف‌ها

ردیف: ستون‌های عمودی حلقه‌های بافت و زنجیرهای عمودی حلقه‌ها در جهت طول پارچه است.
رج: حرکت رج‌های افقی حلقه‌های بافت که در جهت عرض، در طول ردیف‌های حلقه‌های بافت، در عرض پارچه حلقوی بافت حرکت می‌کند.
جهت بافت حلقوی: در بافت حلقوی پودی، تمام پارچه معمول با یک نخ، با حرکت تقریبا عمود برهم رج‌ها و ردیف‌ها تولید می‌شود. در بافت حلقوی تاری، رج‌ها و ردیف‌ها تقریبا (به‌سختی) در موازات هم حرکت می‌کنند.

انواع حلقه‌ی بافت:

گِیج ماشین و انتخاب نمره نخ

گِیج ماشین به تنظیمات ماشین حلقوی (نمره‌ی ماشین، تعیین کننده‌ی ظرافت بافت ماشین) برای پارچه‌ای که بافته می‌شود اشاره دارد و نشان دهنده‌ی تعداد سوزن‌ها در یک اینچ پارچه است که می‌تواند در پارچه‌های حلقوی پودی و تاری به کاررود.​

بیشتر بودن عدد گیج= نزدیک‌تر بودن سوزن‌ها= ظریف‌تر بودن بافت حلقوی

کشش حلقه‌ی بافت برای تعیین اینکه آیا پارچه‌ی حلقوی بافت، کشش کافی دارد به کار می‌رود.(نه خیلی سفت نه خیلی شُل)پارچه شُل به ردیف (ستون)  و نخ کمتر نیاز دارد.

برش پارچه‌های حلقوی بافت

برش پارچه‌هاای حلقوی به سه روش انجام می‌شود:

برش کلیALLCUT
همه‌ی قسمت‌های لباس برش داده شده، سپس دوخته می‌شوند.

مزایا:

• سرعت تولید بالاتر
• پارچه‌ی کم‌هزینه، بدون باریک شدن تدریجی

معایب:

• صرف انرژی و زحمت زیاد
• دورریز پارچه‌ی بیشتر

فولی فشنFULLYFASHION

تکه‌های لباس به شکل‌های دقیق و لازم بافته می‌شوند. سپس با ماشین دایال لینکینگ به‌هم متصل می‌شوند.

مزایا:

• هدررفت صفر یا کم پارچه
• راندماه تولید بالا

معایب:

• حجم پایین تولید

بدون درزINTEGRAL

لباس به صورت یک تکه تولید می‌شود، گاهی انتها و ابتدای لباس به‌هم متصل می‌شوند.

مزایا:

• هزینه‌ی کارگر کمتر
• هدررفت پارچه‌ی کمتر
• صرفه‌جویی در زمان  دوخت

معایب:

• برای کار کردن با ماشین نیاز به تکنسین با تجربه‌تری دارد.

ماشین‌های بافت حلقوی

سه نوع اصلی ماشین بافت حلقوی وجود دارد:ماشین تخت‌باف و گردباف برای حلقوی پودیو ماشین حلقوی تاری

ماشین تخت‌بافتFLATBED

ماشین تخت یک و دو بستر(بسترV)که هر دو نوع دستی و ماشینی در دسترس هستند. برای تولید تکه‌های لباس یا لباس کامل معمولا  با نخ‌های ضخیم‌تر استفاده می‌شوند.لباس‌های بدون درز توسط ماشین‌های بافِ با قایلیت برنامه‎‌نویسی بافته می‌شوند.

ماشین گردبافCIRCULARBED

ماشین‌های حلقوی گردباف پارچه‌های کیسه‌ای شکل تولید می‌کنند و اغلب برای تولید سریع‌تر و بیشتر استفاده می‌شوند.همچنینن معمولا برای تولید حلقوی بافتِ ظریف‌تر به کار می‌روند.

ماشین حلقوی تاریWARPMACHINE

ماشین حلقوی تاری به دو نوع تقسیم می‌شود. تریکو و راشل ماشین تریکو معمولا بافت حلقوی ظریف‌تری انجام می‌دهد که برای تولید لباس؛ همچنین لباس ورزشی، لباس زیر و لباس خواب زنانه به کارمی‌رود.کاربرد اشین راشل برای پارچه حلقوی درشت‌تر، تولید تور و دیگر منسوجات فنی است.

ژرسه/بافت حلقوی ساده (JERSEY/PLAIN KNIT)

ژرسه یکی از پایه‌ای ترین اشکال بافت‌های حلقوی پودی است، همچنینن بافت حلقوی یک‌رو سیلندر یا استُکینت نامیده می‌شود. پشت آن به عنوانِ ریورس‌نیت هم شناخته می‌شود.

ویژگی‌ها

• بافت حلقوی که پشت و رو ظاهری متفاوت دارد.
• روی فنی نرم و صاف و پشت فنی زبر است
• درماقیسه با دیگر حلقوی بافت‌ها سبک است
• این پارچه دارای قابلیت شکافتن از اولین و آخرین رج است
• روی پارچه در دو انتها همچنین پشت آن در طول کناره‌ها، لول می‌شود.

کاربردهای متداول

• لباس نوزاد
• لباس ورزشی
• لباس زیر
• تیشرت

دابل ژرسه(کش‌باف) (DOUBLEJERSEY)

ژرسه دوبل، همچنین معروف به (کش باف) ریب دوبل، ریب کامل سوزن‌ها و ریب همه‌ی سوزن‌ها 1*1 است.

ویژگی‌ها

• پارچه‌ی بافت حلقوی با پشت و روی مشابه
• ضخامت و وزن دو برابر پارچه‌ی ریب 1*1
• پایداری و فشردگی بیشتر
• کشش یکسان در هر طرف و به یک کناره لول نمی‌شود
• دررفتگی طولی(نردبانی) در پارچه فقط از انتهای پارچه_که آخرین بافت حلقوی است_ایجاد می‌شود.

کاربردهای متداول

• پلیور
• لباس ورزشی
• لباس زیر
• تیشرت یقه‌دار

بافت حلقوی ریب(RIB KNIT)

بافت حلقوی ریب، یک حلقوی بافت دو رو با ستون‌های عمودی متمایز در هر دو طرف است، که با تعداد زیادی برآمدگی‌های حلقه بافت ساده و پرل تشکیل می‌شود.

تعداد یکسان از برآمدگی‌های ساده و پرل (ظاهر یکسان پشت و روی پارچه)

1*1 ریب/ریب ساده

هر ستون عمودی بین حلقه‌های ساده و پرل در روو پشت پارچه به طور متناوب

2*2 ریب/ ریب سوئیس

هر دو ستون بافت ساده و پرل در رو وپشت پارچه به طور متناوب 

تعداد مختلفی از برآمدگی‌های ساده و پرل(ظاهری متفاوت در پشت و روی پارچه)

2*1 ریب

هر دوستون از حلقه‌ی بافت ساده، برآمدگی روی پارچه به طور متناوب با یک ستون از حلقه بافت پرل در طرف پشت

ریب پهن

ممکن است ساختار پارچه ترکیب‌های مختلفی از ستون‌های حلقه بافت ساده و پر را داشته باشد. مثال 2*2(ریب سوئیس)،6*3 ریب در بی، 1*3

ویژگی‌ها

• وقتی که تعداد حلقه‌های زیرورو یکسان باشند، پارچه دارای ظاهر پشت  وروی یکسان است.
• بادوام و زیردست متراکم است
• کشسانی در عرض پارچه عالی است و اگر نخ استفاده شده خیلی ظریف باشد ممکن است رج حلقه‌های زیر مخفی شوند
• وقتی تعداد حلقه‌های رو در هر رج بیشتر باشد الاستیسیته کاهش می‌یابد
• لبه‌های پارچه لول نمی‌شود

کاربردهای متداول

• یقه
• سرآستین
• کمرشلوار

اینترلاک(INTERLOK)

اینترلاک جایگزینی برای یک بستر 1*1 دوتایی کش‌باف ژرسه_اما با طرح سرژه خفیف_ است.

ویژگی‌ها

• ظاهری مشابه و صاف در هر دو طرف
• متفاوت با پارچه کش‌باف، ردیف‌های پرل زمانی که کشیده می‌شود، قابل دیدن است
• بافت محکمی دارد
• به اندازه ریب1*1 جمع‌شدگی ندارد.
• کشسانی در جهت طول بیش از عرض است
• تمایل به لول شدن ندارد و به یک کناره فِر نمی‌خورد.
• فقط از انتهای آخرین رج بافته شده، می‌تواند شکافته شود.

کاربردهای متداول

• لباس نوزاد
• زیرپوش زنانه
• لباس ورزشی
• ژاکت

بافت حلوقی ریورس/پِرل(REVERSE/PURL KNIT)

حلقوی بافت پرل، همچنین معروف به لینک یا لینک نیت، در هر دو طرف دارای ظاهر حلقوی بافت ساده است.

ویژگی‌ها

• پشت و روی پارچه متفاوت است
• دارای تراکم پایین و سبک
• نسبت به حلقوی بافت اینترلاک، پایداری کمتری دارد
• کشسانی در جهت طول دو برابر حلقوی بافت ساده است.
• کناره‌ی پارچه لول نمی‌شود.
• به‌راحتی از دو انتها شکافته می‌شود.
• بیشتر اوقات به صورت یک بافت واحد استفاده نمی‌شود.

کاربردهای متداول

• پلیور
• لباس زیر
• لباس ورزشی
• تیشرت یقه‌دار

هاف میلانو(HALF MILANO)

هاف میلانو معروف به حلقوی بافت نیم دوتایی، پارچه‌ی پایه‌ی کش‌بافِ دورو با ساختار تکرار دو رَجی است.

ویژگی‌ها

• پشت و روی پارچه ظاهری متفاوت دارد
• پایداری پارچه بیشتر و محکم‌تر از بافت کش‌باف ساده
• تمایل به لول شدن ندارد. کناره‌های پارچه‌ی ژرسه می‌تواند ثابت باشد
• میل فرخوردگی به طرف«ردیف رویی‌تکی» دارد
• فقط از انتهای آخرین حلقه‌ی بافته شده، قابل شکافتن است
• مقاوم به در رفتن نردبانی

کاربردهای متداول

• پلیور

فول میلانو(FULL MILANO)

فول میلانو معروف به حلقوی بافت دوبل، که حلقوی بافتی دورور با ساختار تکرار سه رَجی است.

ویژگی‌ها

• پشت و روی پارچه ظاهری یکسان دارد
• سفت و تراکم زیاد
• به دلیل تعادل تنش حلقه‌ها در پشت وروی پارچه در لبه‌ها لول نمی‌شود فقط در آخرین حلقه‌ی بافته شده قابل شکافتن است
• مقاوم به در رفتن نردبانی

کاربردهای متداول

• پلیور
• دامن
• شلوار
• کت و شلوار

هاف کاردیگان(نیمه‌کش باف)(HALF CARDIGAN)

هاف کاردیگان که به آن کش‌باف رویال نیز گفته می‌شود، شکلی اصلاح‌شده از پارچه‌ی ریب حلقوی نیم‌باف است که طرف روی آن شبیه به ردیفی از دانه‌هاست.

ویژگی‌ها

• به دلیل ساختار حلقوی بافت متفاوت در پشت ورُو، ظاهر پشت ورُو مشابه نیست
• ستون‌ها نزدیک‌تر در زو نسبت به فول کاردگیان
• صاف
• متراکم و پایدار
• کشسانی زیاد به ویژه در جهت افقی
• فِر خوردگی ندارد

کاربردهای متداول

• پلیور
• لباس نوزاد
• ژاکت کش‌باف

فول کاردیگان(کش‌باف کامل)(FULL CARDIGAN)

فول کاردیگان، همچنین معروف به ریب پولکا یا فول‌تاک، که حجیم و دورو است و بافت سنگین حلقوی‌ای با تکرار دو رج از ساختار ریب 1*1 دارد.

رو:

پشت:

ویژگی‌ها

• ظاهری با پشت ورُوی یکسان
• ستون‌های ریب با حلقه‌های نیم‌بافت مجزا می‌شوند
• حلقه‌های نیم‌بافت، ضخامت پارچه را افزایش داده، آن را ضخیم‌تر و حجیم‌تر می‌کند
• کشسانی زیاد مخصوصا در جهت افقی
• لول نمی‌شود و فِر نمی‌خورد

کاربردهای متداول

• لباس کش‌باف (بخش‌های اصلی ژاکت‌های با بافت سنگین)

کابلی (پیچ)(CABLE)

بافت کابلی ستون‌ها یا گروه‌های ستونی کنارهم هستند که به صورت متقاطع از روی هم رد می‌شوند و نتیجه آن اثر مارپیچی است.

1.پیچ سادهSIMPLE CABLE

رو:

• هر4 رج دوبافت کابلی (پیچ) متقاطع(بچه پیچ)
• هر6 رج چهار بافت کابلی(پیچ) متقاطع

پشت:

• هر 8 رج شش بافت کابلی(پیچ) متقاطع(پیچ اصلی)

2.پیچ نعل اسبی HORSESHOES CABLE

3.پیچ گیس باف PLAIT CABLE

4.پیچ خطوط ضربدریSLIP_CROSS CABLE

5.پیچ و لوزی آن CABLE&ARAND DIAMOND

ویژگی‌ها

• دارای پیچ ضخیم حلقوی بافت برای ایجاد یک اثر برجسته، بسیار عالی است
• پیچ‌ها هوا را گیر انداخته و گرم نگه می‌دارند
• نسبت به پارچه‌های حلقوی بافت دیگر، انعطاف پذیری کمتری دارد

کاربردهای متداول

• کلاه
• پلیور
• پتو
• کف‌پوش

ژاکارد (JACQUARD)

ژاکارد شامل طرح‌هایی است که در آن از نخ‌های رنگی متفاوت استفاده می‌شود. سوزن‌هایی که روی پارچه را می‌بافند برای حلقه بافت و نبافت انتخاب می‌شوند. این ساده‌ترین روش پارچه‌های طرح‌دار است.
دو نوع ژاکارد وجود دارد: تک ژرسه(معروف به ژاکارد شناور یا فیراسیل) و ژاکارد دوبل

ژاکارد تک‌ژرسه

کاربرد حلقه‌ی نبافت برای ایجاد طرح روی ژاکارد تکژرسه، جهت ایجاد نخ شناور در پشت پارچه

رو

پشت_حلقه‌ی نبافت سبب شناور شدن نخ‌ها در پشت پارچه می‌شود.

ویژگی‌ها

• نخ‌های شناور در پشت ژاکارد تک‌ژرسه قابل دیدن هستند
• به دلیل شناور بودن نخ‌ها در پشت پارچه، احتمال گیر کردن نخ‌ها به موانع وجود دارد

کاربردهای متداول

• کراوات
• پلیور
• ژاکت کش‌باف

ژاکارد دوبلDOOUBLE JACQUARD

ژاکارد ریب برمشکل شناورها در ژاکارد تک‌ژرسه غلبه می‌کند. انواع مختلفی از ژاکارد ریب وجود دارد، هرکدام مطابق نوع پشتی که دارند نام‌گذاری شده‌اند که رایج‌ترین‌شان «دید پرنده» است.

رو_بافت‌های Vشکل

پشت_اتصال حلقه‌های نیم‌دایره

ویژگی‌ها

• پشت ورُوی پارچه دارای ظاهرِ بافتِ یکسان است
• به دلیل دوطرفه بودنش ضخیم‌تر از ژاکارد تک‌ژرسه است
• نسبت به پارچه‌های حلقوی بافت دیگر کشسانی کمتری دارد

کاربردهای متداول

• کلاه
• شال و روسری
• پتو
• کف‌پوش

اینتارسیا (INTARSIA)

اینتارسیا مشتق از لغت ایتالیایی اینلی است. پارچه‌ای حلقوی بافت و تزیینی که برای بافت حلقویِ طرحِ رنگیِ سبک‌وزن استفاده می‌شود.

رو

پشت_حلقه‌ی نبافت سبب شناور شدن نخ‌ها در پشت پارچه می‌شود.

ویژگی‌ها

• هردوطرف خیلی شبیه به‌هم است
• طرف رو، صاف است.
• سبک‌وزن است
• در کناره‌های بالا و پایین لول می‌شود
• کناره‌های قسمت رنگی حالت پیکسلی دارد

کاربردهای متداول

• شال و روسری
• پلیور
• جوراب

پارچه حلقوی بافت لوله‌ای (TUBULAR KNIT)

نوار لوله‌ای، نواری بر اساس بافت ریب است. این نار کیسه‌ای برای ایجاد لبه‌های مرتب و واضح به کار می‌رود. معمولا در نوعی که نووار فرانسوی نامیده می‌شود، در انتهای بافت می‌تواند شکافته شود.

ویژگی‌ها

• پشت وروی پارچه، هریک ظاهری متفاوت دارد
• کشسانی بالا در جهت طول
• فقط بالای پارچه فِر می‌خورد و لول می‌شود در حالی‌که سه‌لبه‌ی دیگر به حالت تخت قرار می‌گیرد

کاربردهای متداول

• کمر و سِجاف
• سَرآستین
• یقه و محل‌های چاک لباس

تریکو (TRICOT)

تریکو یک ساختار حلقوی تاری با تکرار دو رَجی است. هر ستون از حلقه‌ها، نخ‌های خاص خودش را دارد.

رو_طرح بافت حلقوی ریب

پشت_طرح بافت حلقوی ریب پودی

انواع

1.تریکو ژرسه: تریکو با قابلیت کشسانی که در آستری به کار می‌رود.

2.تریکو ساتین: پارچه‌ی تریکوی براق صاف که برای دوخت و تهیه‌ی خانگی غیرِرسمی کاربرد دارد.

3.تریکو سوراخ‌دار:پارچه‌ی طرح‌دار سوراخ‌دار(شبیه لانه‌ی زنبور) که بیشتر برای دوخت و تهیه‌ی لباس ورزشی کاربرد دارد.

4.تریکو پُرزدار: پارچه‌ی برس خورده با پُرزهایی در سطح معمولا برای تهیه‌ی جیب و آستر کاربرد دارد.

ویژگی‌ها

• پشت ورُوی پارچه متفاوت به‌نظر می‌رسد
• سطح‌رو صاف با سطح بافت متفاوت ریب در پشت 
• وقتی بریده می‌شود گوشه‌ها به آسانی فِر می‌خورد و لول می‌شود
• در برابر کشیدگی، محکم و مقاوم است

کاربردهای متداول

• بلوز
• لباس ورزشی
• لباس شنا
• زیرپوش زنانه

راشل (RASCHEL)

راشل پارچه‌ی حلقوی تاری است: ساختار تورمانندی است که می‌تواند برای طرح انداختن و اتصال نخ‌ها استفاده شود.

رو_ یک بافت حلقوی باز که می‌تواند ظاهر متنوعی ایجاد کند.

پشت_یک بافت حلقوی باز که می‌تواند ظاهر متنوعی ایجاد کند.

ویژگی‌ها

• پشت ورُوی پارچه قابل استفاده و یک رو با امکان بافندگی حلقوی متنوع
• قابلیت کشش‌پذیری در طول، کم
• در لبه‌ها لول نمی‌شود
• گیر کردن به مانع و از هم باز شدن(ریش شدن) به سختی
• دارای ابعاد بزرگ‌تر و پایدارتر از حلقوی پودی

کاربردهای متداول

• پرده
• پتو
• پیراهن زنانه
• حاشیه‌های توری